Vaderschapsonderzoek; wie is mijn kind, wie is mijn vader?
| Biologisch ouderschap moet worden vastgesteld bij de geboorte door middel van een DNA-test. Zodra de conclusie van ouderschap (of niet-ouderschap) is getrokken, dienen alle bewijsmateriaal en verslagen onmiddellijk te worden vernietigd. Verklaring van langeac art 1d
|
|
 |
Inleiding
Vaderschapsonderzoek is het onderzoek naar de biologisch verwantschap tussen een mogelijke vader en een kind. Het kan worden uitgevoerd wanneer twijfel bestaat over de biologische relatie of wanneer iemand het zijn of haar belang acht de verwantschapsrelaties te achterhalen. Dit kans soms een financieel, soms een emotioneel belang zijn van betrokken vader, moeder of kind.
Een man kan de vader niet zijn als bij hem een of meer erfelijke factoren ontbreken die wel bij het kind, maar niet bij de moeder aanwezig zijn of bij het kind erfelijke factoren ontbreken die aanwezig zouden zijn als deze man de vader was. |
|
 |
Door de wetenschap zijn in de loop der tijd verschillende methodes voor verwantschapsanalyse toegepast.
Bij bloedgroepentests wordt de bloedgroep van de verschillende betrokkenen (vader, moeder, kind) vastgesteld. Dan kan worden gekeken of een gezamenlijk biologisch kind de bloedgroep kan hebben die bij het kind is vastgesteld. In dat geval is biologisch vaderschap mogelijk, maar niet onweerlegbaar vastgesteld. Soms kan op deze manier wel uitsluiting van vaderschap worden vastgesteld.
Andere bloedbestanddelen kunnen bij het onderzoek worden betrokken (Antigenen en eiwitten)
Met uiterlijke kenmerken kan de waarschijnlijkheid van het biologische vaderschap worden vastgesteld.
Vaststelling door middel van DNA-analyse |  |
 |
 |
Methode van onderzoek, zekerheidsmarges
Vroeger werd dit onderzoek onder andere gedaan door het vergelijken van diverse bloedgroepfactoren de uitslag hiervan gaf zeer beperkte zekerheid. Natuurlijk is het in principe nog steeds mogelijk om onderzoek te doen op basis van bloedgroepen. Uitsluiting is daarmee bijvoorbeeld wel redelijk zeker vast te stellen.
Tegenwoordig wordt dit onderzoek gedaan door middel van DNA analyse zodat een positieve match ongeveer 99,99% zekerheid geeft. Uitsluiting kan met 100% zekerheid plaatsvinden. Bij deze onzekerheidsmarge is uiteraard geen rekening gehouden met het optreden van frauduileus aangeleverd materiaal. Zo blijkt uit Zweeds onderzoek dat mannen vaak een plaatsvervanger zouden sturen die in hun naam DNA-materiaal afstaat. Bij de goedkopere tests krijgt men zelfs een testsetje thuisgestuurd waarmee men zelf het materiaal kan afnemen en opsturen.
De verkregen zekerheidsmarge is onder andere afhankelijk van het aantal DNA-merkers dat wordt onderzocht. Bij onderzoek van 6 merkers vonden wij een geboden zekerheid van 99,9 (als ook materiaal van de moeder is bijgevoegd). 100% uitsluiting is met 6 merkers niet te verkrijgen. Bij 16 markers steeg dit tot 99,99%. Ook de afname en analyse van het DNA-materiaal van de moeder kan extra zekerheid verschaffen (tot 99,999). Het is dus van belang op te letten wat voor 'n test wordt geboden.
| Voorbeeld: als bij een 16 merker test er 5 genetische merkers niet overeenkomen dan is het voor 100% zeker dat er geen vaderschap bestaat. In dat geval zijn er altijd nog 11 van de 16 merkers die wel overeenkomen. Als de 6 merkers van de 6 merker test binnen deze 11 vallen (en er zijn legio mogelijkheden dat dit kan) dan geeft een 6-merker-test een positieve uitslag terwijl in werkelijkheid de uitslag negatief is. Om deze redenen wordt de 6-merker-test nog nauwelijks aangeboden.
|
Door wie?
Vaderschapsonderzoek vindt plaats door laboratoria die daarin zijn gespecialiseerd. Van oudsher heb je in Nederland het laboratorium van de bloedtransfusiedienst, tegenwoordig Sanquin geheten. Onlangs kwam er een tweede commercieel laboratorium bij dat rechtstreeks zijn diensten aanbiedt op de markt (verilabs). Ten behoeve van forensisch onderzoek wordt uiteraard werk verzet op het Nederlands Forensisch instituut. Daarnaast zijn er andere commerciële bureau's en laboratoria die hun diensten aanbieden. Een aantal Nederlandse bureau's werken met vaste laboratoria, dikwijls gevestigd in het buitenland. Sommigen bieden zich aan als een soort makelaar die telkens de goedkoopste mogelijkheid uit de markt opzoekt (Incertezza, Consanguinitas) Over de kwaliteit van commerciele bureau's werden in 2003 vragen gesteld door de tweede-kamer-fractie van de Christenunie aan minister Donner van justitie. Daaruit kwam naar voren dat DNA tests altijd vallen onder het regime van de wet bescherming persoonsgegevens ( WBP) De minister zegde toen toe de ontwikkelingen kritisch te volgen maar zag geen aanleiding direct nadere maatregelen te nemen. Het is uiteraard van belang te letten op de kwaliteit van de verschillende bureau's. In de regel wordt er al wel gewerkt met geaccrediteerde (iso 17025) laboratoria ( check dit). Deze accreditatie heeft betrekking op de kwaliteit van de laboratoriumbehandeling, niet perse op de uitslag of kwaliteit van de test zelf. De praktische betekenis van deze accreditatie kan mogelijk per land van vestiging verschillen.
Voor het zaken doen op internet (een aantal goedkope bureau's) kan het van belang zijn te kijken naar diverse andere keurmerken. Zoals bijvoorbeeld het keurmerk van Thuiswinkel Waarborg dat garanties geeft voor klachtebehandeling, garanties en identificatie van de internetwinkel.
Vaderschapsonderzoek is booming business. Het aantal onderzoeken dat wordt uitgevoerd stijgt snel. Prijsverhoudingen kunnen daarbij uiteraard ook snel veranderen. Wij hebben besloten daarom geen prijsvergelijkende opmerkingen in de redactionele tekst meer op te nemen.
Vaderschapsonderzoek en politiek
Vroeger was vaderschap een vraag en moederschap een weet. Dat is een van de belangrijke gronden voor ongelijke behandeling van vaders en moeders geworden.
"Semper certa est mater etiamsi vulgo conceperit; pater vero est, quem verae nuptiae demonstrant" zei men dan.
Vaderschapsonderzoek wordt door het grootste deel van de vaderbeweging gezien als iets dat standaard zou moeten worden ingevoerd bij ieder kind. Daarmee is de uitgangspositie van vaders en moeders defacto gelijkwaardiger te maken en de onvoorwaardelijke verantwoordelijkheid van de vader voor zijn kinderen te realiseren. Deze stelling is een belangrijk onderdeel van de Verklaring van Langeac.
In Duitsland is een discussie gevoerd over het, mogelijk, verbieden van DNA-onderzoek zonder toestemming van de moeder. Het aanvankelijke wetsvoorstel van minister Brigitte Zypries werd, na een flinke maatschappelijke discussie, ingetrokken. Desalniettemin blijft in Duitsland het heimelijk afnemen van een vaderschapstest illegaal op grond van een uitspraak van het Bundesgerichtshof die daarmee een eerdere uitspraak van een lagere rechter (wel legaal) ongedaan maakte.
In Nederland wil bijvoorbeeld Sanquin geen test doen als niet ook de moeder toestemming heeft gegeven. Zonder betrokkenheid van de moeder en een onafhankelijk getuige kan een afgenomen test geen rechtsgeldigheid hebben.
In de meeste westerse landen is de situatie ongeveer zo dat een moeder het recht heeft om het vaderschap van een man te laten onderzoeken (en eventueel bij gebrek aan zijn medewerking toch door de rechter te laten "vaststellen") en anderzijds een man geen formele mogelijkheden, althans rechten heeft om zijn eigen (zijn eigen, ja en dat van zijn kind) vaderschap vast te stellen.
Links (extern)
Discussie tussen Henk Hanssen en Iems Hendrikse over de ethische aspecten van het onderzoeken van vaderschap
Praktijken vaderschapsonderzoek onethisch?
wie is de vader? folder sanquin
Vragen ChristenUnie
dit onderwerp op wikipedia, met alle links naar artikelen in andere talen, over DNA, enzovoorts
Deze tekst is gemaakt door Joep Zander en diende tevens als bron voor het artikel Vaderschapsonderzoek op wikipedia. Alleen die laaste versie is vrij beschikbaar onder GNU-FDL (zie aldaar)
|
|
Last Updated http://vaderseenzorg.nl/stalking.html :
zie ook de andere pagina's
|
vaderschapsonderzoek
