Deze biografie is laatst aangepast op 23 september 2020
Joep is pedagoog (universiteit Utrecht, ex-promovendus Universiteit van Amsterdam) en kunstenaar (AKI Enschede) en heeft zich gespecialiseerd in het thema
ouders en recht. Met name vaders hebben zijn speciale aandacht. De laatste jaren heeft hij veel geschreven over de gevolgen die het voor kinderen kan hebben wanneer zij het contact met een van hun ouders verliezen. Hij schreef 5 boeken en diverse artikelen over het ouderverstotingssyndroom, vaders en gelijkwaardig ouderschap. Met het eerste in 1999 werd het begrip ouderverstotingssyndroom in de Nederlandse wetenschappelijke literatuur en jurisprudentie geïntroduceerd. Het laatste boek hierover "Verpasseerd Ouderschap"redigeerde hij en hij schreef het samen met een keur van experts op het gebied van ouderverstoting.
Joep Zander was medevoorzitter van denktank m/v een initiatief dat voortvloeide uit de overheidscampagne "Mannenwordenerbetervan.nl" en voorzitter van de werkgroep familierecht van het Platform SCJF. Hij was ook voorzitter en medeoprichter van de stichting Vader en Kind-centrum Nederland.
Joep komt regelmatig in de media aan het woord als deskundige over vaders, ouderverstoting en gelijkwaardig ouderschap. Ook zijn persoonlijke ervaringen kregen daarbij dikwijls aandacht.
Ook als kunstenaar timmert Joep aan de weg over het onderwerp. Zo werd de actiekaart "Pappa?" in 1997 onderdeel van de kamerbehandeling van wetsvoorstel 23714 over gezamenlijk gezag. Een ander schilderij en daarna een beeldje werd vaderdagtrofee m/v. Ook verder is zijn kunst inhoudelijk gericht op genoemde aandachtsvelden. Regelmatig voert hij artistieke projecten uit met kinderen.
Hij was zelf zorgende vader voor zijn zoon Joshua. Zijn dochter, waar hij in het verleden ook voor zorgde heeft lange tijd geen contact meer gehad. Dit komt omdat het beleid van justitie er van uitgaat dat zorgend vaderschap een afwijking is. Hij voerde daarover vele procedures tot en met een spraakmakende procedure bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens. Sommige met succes. Zo won hij met glans een beroepsprocedure tegen een veroordeling wegens lokaalvredebreuk (poging tot het op vreedzame wijze doen van aangifte) op het politiebureau.
Zowel de politie als de Raad voor de Kinderbescherming zijn na lange tijd een beetje tot inkeer gekomen inzake het optreden tegen hem.
Joep heeft naast zijn sociaal-pedagogische achtergrond een gedegen kennis opgebouwd van de praktijk en theorie van het familierecht en ouderschap, met name vaderschap.
Joep heeft een eigen praktijk als kunstenaar.
Na 20 jaar strijd tegen het machtsmisbruik door de rechterlijke macht zelf lukte het hem samen met anderen om voor het eerst in decennia de rechterlijke macht te dwingen om een serie (dus niet een door de Raad voor de rechtspraak gemaakte selectie) familierechtspraken te publiceren.
Joep Zander maakt veel werk van internet, onder andere op zijn persoonlijke site: joep.nl.nu.